Kentsel Dönüşüm Kapsamında Devlet Desteği

İstanbul özelinde gerçekleştirilecek kentsel dönüşüm uygulamaları kapsamında kat maliklerinin evlerini yıkıp depreme dayanıklı olarak yeniden yaptırmalarına destek sağlayacak Cumhurbaşkanı Kararı Resmi Gazete’de yayımlandı.
23 Şubat 2024’te yayımlanan kararla 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’un ilgili maddeleri uyarınca Türkiye’nin en büyük vilayeti İstanbul’da gerçekleştirilecek kentsel dönüşüm uygulamalarında vatandaşlara hibe, kredi ve tahliye başlıklarında yardım verilmesine ilişkin usul ve esaslar da belli oldu.
Kimler yararlanabilecek?
Riskli raporu alınan parselde ruhsat alınarak bu parselde üretilecek bağımsız bölüm sayısı ve inşaat alanının mevcut durumunun 1.5 katını üzerine çıkması yani yapının eskisine kıyasla büyümesi ve ilgili parselin ruhsatının 1 Nisan 2023 tarihinden önce düzenlenmiş olması durumunda ilgili parseldeki malikler destekten faydalanamayacak. Dolayısıyla ruhsat tarihi 1 Nisan 2023 tarihinden sonra olan ve inşaat alanı, bağımsız bölüm sayısı eskisine kıyasla 1,5 kattan az büyüyen yada değişmeyen yapılar için başvuru yapılabilecek.
Nasıl başvuru yapılacak?
Geçtiğimiz yıl yarısı bizden kampanyası kapsamında başvuru sürecini e devlet üzerinden tamamlamış hak sahiplerine Marmara Kentsel Dönüşüm Genel Müdürlüğü tarafından yollanan sms mesajı şu şekilde;
Değerli Vatandaşımız,
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı olarak; Başvuru yapmış olduğunuz yarısı bizden kampanyası kapsamında İstanbul’un depreme hazır olması ve riskli yapı stokunun hızla dönüşmesi amacıyla sağladığımız hibe, kredi ve tahliye desteği imkanlarından faydalanarak dönüşümünüzü gerçekleştirebilirsiniz. Bu kapsamda, yapınızın bulunduğu parseldeki tüm hissedarların ortak kararıyla belirleyeceğiniz bir yüklenici ile sözleşme, riskli yapı tespit, projelendirme ve ruhsat başvuru işlemlerini tamamlayarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca sağlanan hibe, kredi ve tahliye desteği için ilgili ilçe belediyesine başvuruda bulunabilirsiniz.
Edinilen ilk bilgilere göre başvurular müteahhit firma ile anlaştıktan sonra ilgili ilçe belediyesi üzerinden gerçekleşecek.
Yarısı bizden başvurusu için gerekli evraklar hangileri?
Mevcut bilgiler doğrultusunda hak sahipleri Kentsel Dönüşüm firması ile anlaştıktan sonra;
Yapım ruhsatı,
Kat irtifakı,
e-devlet başvurusu,
Müteahhit sözleşmesi evrakları ile ilçe belediyelere başvuru yapabilecek.
Yarısı bizden kapsamında ne kadar destek verilecek?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı yeni düzenlemeyle, İstanbul’da “Yarısı Bizden” kampanyası kapsamında sağlanan destek tutarları artırıldı. Kampanya çerçevesinde, riskli yapıların dönüştürülmesini teşvik etmek amacıyla hem konutlar hem de iş yerleri için verilen mali katkılar önemli ölçüde yükseltildi.
Yeni düzenlemeye göre, konutlar için verilen toplam destek tutarı 1 milyon 875 bin TL’ye, iş yerleri için ise 1 milyon TL’ye çıkarıldı.
Konutlar için:
• Hibe desteği: 700 bin TL’den 875 bin TL’ye,
• Kredi desteği: 700 bin TL’den 875 bin TL’ye,
• Taşınma desteği: 100 bin TL’den 125 bin TL’ye çıkarıldı.
İş yerleri için:
• Hibe desteği: 350 bin TL’den 437 bin 500 TL’ye,
• Kredi desteği: 350 bin TL’den 437 bin 500 TL’ye,
• Taşınma desteği: 100 bin TL’den 125 bin TL’ye yükseltildi.
Kredi ödemeleri, yapı ruhsatının alınmasından iki yıl sonra başlıyor. İlk yıl herhangi bir faiz uygulanmıyor. Sonraki yıllarda ise güncellemeler yalnızca TÜFE oranının yarısı kadar yapılıyor.
Yarısı bizden kredi desteği detayları
Yarısı bizden kredi desteği kapsamında 875 bin liraya kadar kredi, yapıda bulunan ticari işyeri için 437 bin 500 TL'ye kadar kredi desteği verilecek. Kredi verilirken hak sahiplerinin gelir ve kredi puanı durumlarına bakılmayacak.
Kentsel Dönüşüm Başkanlığı, taşınmaz üzerinde birinci derece ve birinci sıra veya serbest dereceden istifade hakkı ile diğer derecelerden olmak üzere kredi tutarının iki katı kadar tutarda ipotek tesis edecek.
Kredi geri ödemeleri Kentsel Dönüşüm Başkanlığınca takip edilecek. Kredi borcunun zamanında ödenmemesi durumunda, Başkanlık tarafından borçlu hak sahibine ihtarda bulunularak süre tanınacak. Verilen süre içerisinde kredi borcunun ödenmemesi, kredinin durdurulması veya iptal edilmesi durumunda, kullandırılmış kredilerin ödenmeyen kısımları genel hükümlere göre takip ve tahsil edilecek.
Yarısı bizden ödemeleri nasıl yapılacak?
Hibe ve kredi desteği, 29 Haziran 2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun’a tabi olan yapılarda Yapı Denetim Sistemindeki inşaat ilerleme seviyesi, diğer yapılarda ise ilgili idare tarafından yerinde yapılacak inceleme esas alınarak ödenecek. Ödemeler, subasman seviyesinde, taşıyıcı sistemin bitiminde ve inşaat bitiminde olmak üzere Kentsel Dönüşüm Başkanlığınca üç eşit taksitle, yapıdaki hak sahipleri adına hak sahiplerinin anlaştığı yüklenicinin bankada açılan vadesiz hesabına yapılacak. Kredi geri ödemeleri, geri ödemesiz dönemden sonraki ilk aydan itibaren başlayacak ve ilk 12 taksit faizsiz olmak üzere en fazla 120 ayda tamamlanacak. Geri ödemesiz ve faizsiz dönem sonunda ilk taksit ödemesinden önce başlangıç güncellemesi yapılacak. Kredi borcu, her güncelleme döneminde güncelleme oranının uygulanması suretiyle güncellenecek.
Güncellenmiş kredi borcu belirlenirken, kredi borcundan yapılan geri ödemeler düşülecek, kalan kredi borcu güncelleme oranının uygulanması suretiyle artırılarak yeni borç tutarı bulunacak. Güncellenen borç kalan taksit sayısına bölünerek, aylık ödenmesi gereken taksit tutarı belirlenecek. Bu işlem kredi borcu bitene kadar devam edecek.